W jesienny czas (koniec września 2016) grupa miłośników X Muzy z XII LO im. Cypriana Norwida z os. Kolorowego 29a, w ramach edukacji artystyczno-medialnej, wyruszyła do Łodzi, by przemierzyć filmowy szlak.

By utrwalić wspomnienia, dzielimy się kilkoma refleksjami z niebanalnej, niecodziennej wyprawy.

Przez kilka dni pobytu w samym sercu miasta poznaliśmy miejsca związane ze sztuką filmową i przemysłem kinematograficznym. Wędrowaliśmy Aleją Gwiazd i szlakiem planów filmowych.

Łódź znana jest jako samoistny bohater bądź przestrzeń i tło wydarzeń dla takich znanych filmów jak „Ziemia obiecana”, „Przypadek”, „Vabank”, „Zakazane piosenki”, „Edi”, „Kingsajz”, „Aleja gówniarzy” itp.

W czasie spacerów po ulicach miasta z Przewodnikiem a także w czasie wizyty w Muzeum Fabryki Manufaktura dowiedzieliśmy się o początkach i historii Łodzi jako miasta przemysłu bawełnianego. Usłyszeliśmy opowieść o powstawaniu fabrycznych hal, o wielokulturowości Łodzi, o warunkach pracy proletariatu oraz o losach fabrykantów – właścicieli zakładów produkcyjnych oraz imponujących pałaców.

Podczas wizyty w Muzeum Kinematografii (siedziba w dawnym pałacu fabrykanta Karola Scheiblera) poznaliśmy historię rozwoju przemysłu i produkcji filmowych w Polsce. Obejrzeliśmy zbiory plakatów, projekty scenograficzne, historyczne rekwizyty i sprzęt do rejestrowania filmów oraz montażu taśmy filmowej. Atrakcję Muzeum stanowi ponad stuletni fotoplastykon do oglądania ruchomych obrazów. Dłuższą chwilę spędziliśmy też w Pałacu Bajek, gdzie przywitały nas (w pluszowej bądź interaktywnej formie) najbardziej znane postaci z animowanych bajek dla dzieci (np. Reksio, Muminki, Bolek i Lolek, Baltazar Gąbka itp.)

Dla niektórych uczestników eskapady najważniejszym punktem w programie wyprawy była wizyta w Państwowej Wyższej Szkole Filmowej, Telewizyjnej i Teatralnej im. Leona Schillera, zwanej Łódzką Filmówką. Tu zapoznaliśmy się z ofertą uczelni, zwiedziliśmy studio filmowe, obejrzeliśmy dyplomowe etiudy filmowe obecnych i byłych studentów, dowiedzieliśmy się o znanych absolwentach (np. Roman Polański), zrobiliśmy zdjęcia na słynnych schodach w Pałacyku Oskara Kona, na których siadywali Roman Polański, Krzysztof Kieślowski czy Andrzej Wajda.

Szkoła kształci studentów w dziedzinie sztuki filmowej, telewizyjnej, fotograficznej oraz aktorskiej. Studenci zdobywają wiedzę przygotowującą do pracy reżysera, operatora, animatora, fotografika, scenarzysty, montażysty, kierownika produkcji i aktora. Widać było, że niektórzy Dwunastkowicze bardzo interesowali się warunkami rekrutacji do słynnej Filmówki..

Oprócz intensywnych peregrynacji po mieście słynącym z ulicy Piotrkowskiej, z kolorowych murali na ścianach budynków, z witrażowego przystanku tramwajowego zwanego intrygująco „Stajnią jednorożca”, snując się zarazem po mieście pełnym smutnych pustostanów i śladów wygasłego przemysłu, zgłębialiśmy przede wszystkim tajniki realizacji i doskonaliliśmy sztukę analizy filmu. Po projekcji „Ziemi obiecanej” w reż. A. Wajdy z niezapomnianymi kreacjami Daniela Olbrychskiego, Wojciecha Pszoniaka i Andrzeja Seweryna w roli wspólników, wzięliśmy udział w filmoznawczej prelekcji na temat walorów artystycznych i problematyki tego klasycznego i kultowego zarazem dzieła filmowego. Krok po kroku studiowaliśmy obraz miasta w dobie rodzącego się kapitalizmu i śledziliśmy losy bohaterów wystawionych na próbę lojalności, uczciwości i godności. Na kanwie fabuły badaliśmy bolesny proces odchodzenia od mitu „ziemi obiecanej” do obrazu „raju utraconego”.

Jeden dzień w ramach wyjazdu przeznaczony był na warsztaty z realizacji filmowej. Po wykładzie na temat planów filmowych i języka filmowego oraz projekcji dokumentalnych etiud Krzysztofa Kieślowskiego, sami stanęliśmy za profesjonalną kamerą. Dyskutowaliśmy koncepcję pracy, starannie wybieraliśmy tło do naszych ujęć, skrupulatnie kadrowaliśmy plany, dobieraliśmy odpowiedni balans bieli, nagrywaliśmy próbne sceny, poznawaliśmy zasady i tajniki montażu. Kilkugodzinne warsztaty zaowocowały amatorską etiudą inspirowaną filmem K. Kieślowskiego pt. „Gadające głowy”. Były emocje, towarzyszył nam twórczy stres, rozlegał się śmiech, zdarzały się łzy wzruszenia. Po sesji warsztatowej pozostały żywe wspomnienia oraz duża satysfakcja. Pojawił się zapał do dalszych prób reżyserskich i występów aktorskich.

Kolejny dzień pobytu w Łodzi przyniósł wizytę w Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for, gdzie kiedyś realizowano animowane filmy lalkowe i rysunkowe. To tu powstawał „Miś Uszatek”, „Plastusiowy pamiętnik” czy „Zaczarowany ołówek” ale też oskarowe „Tango” w reż. Zbigniewa Rybczyńskiego albo „Piotruś i wilk” w reż. S. Templeton. W Muzeum Animacji mogliśmy obejrzeć makiety z rozmaitych produkcji, dowiedzieć się o procesie powstawania ruchomych obrazów z wykorzystaniem miniaturowych postaci i obiektów. Na koniec wzięliśmy udział w warsztatach animacji poklatkowej i sami nakręciliśmy filmiki o szczęściu i przyjaźni, wprawiając w ruch gazetowe wycinki; nadając im nowy, dynamiczny i artystyczny wymiar.

Łódź okazała się miejscem przyjaznym i gościnnym: przyjaźni i otwarci ludzie, atrakcyjny program pobytu, sprzyjająca aura (polska złota jesień), sprawna komunikacja (bilet trzydniowy zwany „migawką”), wygodne Schronisko Młodzieżowe (przyzwoity standard i dogodna lokalizacja), smakowite kolacje na mieście, integracja i nocne rozmowy w pokojach, powrót do bajek z krainy dzieciństwa, perspektywy na przyszłość, filmowe inspiracje itp.

Wyprawa ze wszech miar udana. Kilka dni, ogrom wrażeń. Nauka i pasja. Filmowe eksperymenty i inspiracje. Edukacja i Przygoda !

Program wyprawy został opracowany we współpracy z Centralnym Gabinetem Edukacji Filmowej w Pałacu Młodzieży w Łodzi. Uczestnikami byli uczniowie klasy 2A (artystyczno-medialnej) z gościnnym udziałem kilku uczniów z klasy 2E i 2B pod opieką p. Jolanty Horosin-Klamry i p. Agnieszki Świątek.